سیاه و سپید
زیبایی آنسوی رنگهاست ...سیاه و سپید
زیبایی آنسوی رنگهاست ...چگونه ایده پردازی کنیم؟
ایده‌پرداز کیست ؟ ایده‌پردازی چیست؟
به فرد صاحب ایده، ایده‌پرداز می‌گویند و منظور از ایده پردازی، تفکر همراه با خلاقیت است.
ایده‌پردازی باید همراه با مهارت و توانمندی‌هایی باشد که از جمله آنها توانایی و مهارت بارش مغزی است. برای آشنایی بیشتر با مبانی مفهومی و نظری ایده و نیز چگونگی طراحی یک ایده، بهتر است که با تفکر خلاق بیشتر آشنا شویم.
تفکر خلاق:
به تفکری خلاق می گوییم که ابتکار و کشف و نوآ وری در آن وجود دارد. یعنی با این تفکر می توانیم این ویژگی ها را انجام دهیم. خلاقیت یا خلق کردن یا به وجود آوردن به نوعی فرآیند ذهنی است که مسئولیت تولید ایده ها و مفاهیم جدید و یا ارتباط بین این ایده ها و مفاهیم را به عهده دارد. از نظر علمی به وجود آمدن تفکر خلاق بیشتر به اصالت تناسب موضوع اشاره دارد. حالا به بیان امروزی تر: "خلاقیت بیشتر به معنی به وجود آوردن ایده ها و چیزهای نو و یا ابتکار در موضوع های هنری که متخصصان به عنوان یک ورزش علمی، هنری یا اجتماعی و فن آوری پذیرای آن هستند".
به فرد صاحب ایده، ایده‌پرداز می‌گویند و منظور از ایده پردازی، تفکر همراه با خلاقیت است.
ایده‌پردازی باید همراه با مهارت و توانمندی‌هایی باشد که از جمله آنها توانایی و مهارت بارش مغزی است. برای آشنایی بیشتر با مبانی مفهومی و نظری ایده و نیز چگونگی طراحی یک ایده، بهتر است که با تفکر خلاق بیشتر آشنا شویم.
تفکر خلاق:
به تفکری خلاق می گوییم که ابتکار و کشف و نوآ وری در آن وجود دارد. یعنی با این تفکر می توانیم این ویژگی ها را انجام دهیم. خلاقیت یا خلق کردن یا به وجود آوردن به نوعی فرآیند ذهنی است که مسئولیت تولید ایده ها و مفاهیم جدید و یا ارتباط بین این ایده ها و مفاهیم را به عهده دارد. از نظر علمی به وجود آمدن تفکر خلاق بیشتر به اصالت تناسب موضوع اشاره دارد. حالا به بیان امروزی تر: "خلاقیت بیشتر به معنی به وجود آوردن ایده ها و چیزهای نو و یا ابتکار در موضوع های هنری که متخصصان به عنوان یک ورزش علمی، هنری یا اجتماعی و فن آوری پذیرای آن هستند".
برای اینکه بتوان به یک تفکر خلاق دست یافت:
- هدف و انگیزه را مشخص و تشخیص بدهیم.
- مهارت های پایه را ایجاد کرده و به دست آوریم.
- برانگیختن و تشویق روحیه کنجکاوی و کشف کردن
- به وجود آوردن انگیزه به خصوص انگیزه های درونی
- تشویق و تقویت نمودن اعتماد به نفس
- دقت و اصرار داشتن در سبقت از دیگران و ارائه توانایی های خود
- بالا بردن سطح باورها و عقاید خود درباره خلاقیت
- ارائه فرصت هایی برای انتخاب و کشف کردن
- گسترش دادن و بهتر کردن توانایی های خود. (مانند: مدیریت؛ مثلاً مدیریت خود) آموزش دادن فنون و راه هایی برای آسان کردن عملکردهای خلاقانه
- به وجود آوردن تعادل
برای ایجاد خلاقیت دو بخش عمده وجود دارد:
1. دستیابی به ایده
2. اجرایی نمودن آن
از جمله راه‌های تقویت تفکر خلاق، مشخص نمودن هدف و انگیزه، ایجاد و به‌دست آوردن مهارت‌های پایه و تشویق شدن برای به دست آوردن دانش مربوط به حوزه‌های مشخص و تخصصی است. به طور خلاصه از بارزترین فاکتورهای شناسایی تفکر خلاق، نوآوری و کاربردی بودن آن است.
این روش از چند مجموعه سوال تشکیل شده است :
در اینجا با نام این مجموعه پرسش‌ها و سوال‌های مرتبط با هر مجموعه آشنا می‌شویم:
(جایگزین کردن)
چه کسی، چه چیزی، چه ماده دیگری یا چه فرآیند دیگری را می‌توان جایگزین مورد انتخابی نمود؟
(ترکیب کردن)
به طور مثال اگر واحدها یا ایده‌ها یا مفاهیم را ترکیب کنیم، یا از یک آلیاژ استفاده کنیم یا یک ترکیب ایجاد کنیم، چه می‌شود؟
(وفق دادن)
چه ایده‌های دیگری پیشنهاد می‌کنید؟ آیا درگذشته ایده مشابهی ارائه شده است؟
(تغییر دادن، چرخش)
اگر تغییر معنی، تغییر رنگ، تغییر حرکت، تغییر صدا، تغییر رایحه، تغییر شکل و تغییر اندام ایجاد شود، چه می‌شود؟
(بزرگ نمودن)
اگر زمان بیشتر شود، تکرار بیشتر ایجاد شود، قوی‌تر شود، ارزش آن بیشتر شود، در هم ضرب شوند، درشت شود و یا تکثیر شود، چه می‌شود؟
(استفاده در کاربردهای دیگر)
این ایده در حالت فعلی خود چه کاربردهای دیگری می‌تواند داشته باشد؟ در چه جاهای دیگری کاربرد دارد؟ اگر جای آن عوض شود، چه کاربردهای دیگری خواهد داشت؟ اگر تغییراتی داده شود چه کاربردهای دیگری خواهد داشت؟
(حذف کردن)
اگر نمونه کوچک‌تر شود، چه می‌شود؟ اگر متراکم شود، چه می‌شود؟ اگر کوتاه‌تر شود، چه می‌شود؟ اگر سبک‌تر شود، چه می شود؟ اگر ساده‌تر شود، چه می شود؟
(بازآرایی)
اگر اجزا را جابه‌جا کنیم، چه می‌شود؟ چه الگوهای دیگری را می‌توان استفاده نمود؟ چه نقشه‌های دیگری می توان استفاده نمود؟ توالی دیگر این موضوع چگونه است؟ اگر علت و معلول را جابه‌جا کنیم، چه می‌شود؟
غربال ایده (داوری و انتخاب ایده) چیست؟
غربال ایده، بررسی و نگاهی گذرا به ایده‌های شناسایی شده و کنارگذاشتن ایده‌هایی که در نگاه اول امکان اجرا ندارند، است.
- هدف و انگیزه را مشخص و تشخیص بدهیم.
- مهارت های پایه را ایجاد کرده و به دست آوریم.
- برانگیختن و تشویق روحیه کنجکاوی و کشف کردن
- به وجود آوردن انگیزه به خصوص انگیزه های درونی
- تشویق و تقویت نمودن اعتماد به نفس
- دقت و اصرار داشتن در سبقت از دیگران و ارائه توانایی های خود
- بالا بردن سطح باورها و عقاید خود درباره خلاقیت
- ارائه فرصت هایی برای انتخاب و کشف کردن
- گسترش دادن و بهتر کردن توانایی های خود. (مانند: مدیریت؛ مثلاً مدیریت خود) آموزش دادن فنون و راه هایی برای آسان کردن عملکردهای خلاقانه
- به وجود آوردن تعادل
برای ایجاد خلاقیت دو بخش عمده وجود دارد:
1. دستیابی به ایده
2. اجرایی نمودن آن
از جمله راه‌های تقویت تفکر خلاق، مشخص نمودن هدف و انگیزه، ایجاد و به‌دست آوردن مهارت‌های پایه و تشویق شدن برای به دست آوردن دانش مربوط به حوزه‌های مشخص و تخصصی است. به طور خلاصه از بارزترین فاکتورهای شناسایی تفکر خلاق، نوآوری و کاربردی بودن آن است.
این روش از چند مجموعه سوال تشکیل شده است :
در اینجا با نام این مجموعه پرسش‌ها و سوال‌های مرتبط با هر مجموعه آشنا می‌شویم:
(جایگزین کردن)
چه کسی، چه چیزی، چه ماده دیگری یا چه فرآیند دیگری را می‌توان جایگزین مورد انتخابی نمود؟
(ترکیب کردن)
به طور مثال اگر واحدها یا ایده‌ها یا مفاهیم را ترکیب کنیم، یا از یک آلیاژ استفاده کنیم یا یک ترکیب ایجاد کنیم، چه می‌شود؟
(وفق دادن)
چه ایده‌های دیگری پیشنهاد می‌کنید؟ آیا درگذشته ایده مشابهی ارائه شده است؟
(تغییر دادن، چرخش)
اگر تغییر معنی، تغییر رنگ، تغییر حرکت، تغییر صدا، تغییر رایحه، تغییر شکل و تغییر اندام ایجاد شود، چه می‌شود؟
(بزرگ نمودن)
اگر زمان بیشتر شود، تکرار بیشتر ایجاد شود، قوی‌تر شود، ارزش آن بیشتر شود، در هم ضرب شوند، درشت شود و یا تکثیر شود، چه می‌شود؟
(استفاده در کاربردهای دیگر)
این ایده در حالت فعلی خود چه کاربردهای دیگری می‌تواند داشته باشد؟ در چه جاهای دیگری کاربرد دارد؟ اگر جای آن عوض شود، چه کاربردهای دیگری خواهد داشت؟ اگر تغییراتی داده شود چه کاربردهای دیگری خواهد داشت؟
(حذف کردن)
اگر نمونه کوچک‌تر شود، چه می‌شود؟ اگر متراکم شود، چه می‌شود؟ اگر کوتاه‌تر شود، چه می‌شود؟ اگر سبک‌تر شود، چه می شود؟ اگر ساده‌تر شود، چه می شود؟
(بازآرایی)
اگر اجزا را جابه‌جا کنیم، چه می‌شود؟ چه الگوهای دیگری را می‌توان استفاده نمود؟ چه نقشه‌های دیگری می توان استفاده نمود؟ توالی دیگر این موضوع چگونه است؟ اگر علت و معلول را جابه‌جا کنیم، چه می‌شود؟
غربال ایده (داوری و انتخاب ایده) چیست؟
غربال ایده، بررسی و نگاهی گذرا به ایده‌های شناسایی شده و کنارگذاشتن ایده‌هایی که در نگاه اول امکان اجرا ندارند، است.
روش های غربال ایده چیست؟
استفاده از چک لیست شامل: عدم محدودیت منابع تولید، میزان سرمایه منطقی، عدم ممنوعیت دولتی، عدم وجود انحصار، عدم موانع مهم در بازاریابی محصول، عدم مغایرت با برنامه‌های شرکت (برای کسب و کارهای موجود)
انتخاب ایده
در این مرحله با توجه به غربال ایده‌ها و اولویت‌بندی آنها بهترین ایده را انتخاب می‌کنیم. ایجاد شناسنامه اولیه ایده شامل عنوان ایده، تشریح ایده، نتایج غربال ایده، نتایج اولویت‌بندی ایده، تشکیل تیم اجرایی و ترسیم درخت توسعه ایده.
امکان‌سنجی اولیه
آیا ایده مورد نظر ارزش اجرا دارد یا خیر؟ برای شناسایی این موضوع می‌توان از منابع ثانویه مثل کتابخانه‌ها، اینترنت، مراکز دولتی، مرکز آمار ایران، پژوهشکده‌های دولتی و سازمان‌های مرتبط با طرح استفاده نمود.
تثبیت ایده
برای اجرا بعد از انجام امکان‌سنجی ایده انتخابی، باید ایده را تثبیت نمود. برای تثبیت شناسنامه ایده باید عنوان نهایی ایده، نتایج حاصل از امکان‌سنجی، تثبیت تیم نهایی برای اجرا، تثبیت درخت نهایی توسعه، ترسیم خطوط زمانی و ترسیم حوزه‌های وظیفه‌ای رامشخص نمود.
طرح کسب و کار
در این مرحله برای ایده تثبیت شده، طرحی جامع و کامل نوشته می‌شود. در طرح جامع، دورنمای استراتژیک، دورنمای سازمانی، دورنمای بازار، دورنمای عملیاتی، دورنمای مالی و دورنمای توسعه درنظر گرفته می‌شود
ایده ها را هرگونه جمع بندی و نتیجه گیری یا تعمیم که بر پایه علم، آگاهی عمومی، مبانی فلسفی و پیش فرض های عرفی باشد، تعبیر می کنند. علاوه بر این، در تعاریف، ایده ها را به گونه ای دسته بندی و تعبیر می کنند که این ویژگی ها را در بر داشته باشند:
- خلاق باشند.
- نوآورانه باشند.
- مبتنی بر حل مساله باشند.
همچنین در بررسی ادبیات ایده پردازی با این درس ها نیز روبرو می شویم:
- ایده پردازی، پیوند دقیقی با تفکر انتقادی دارد.
- ایده پردازی بر نوعی خلاقیت و یا تفکر خلاق مبتنی است.
- ایده پردازی باید خواه ناخواه همراه با نوعی مهارت ها و توان مندی هایی باشد که از جمله آن ها توانایی و مهارت بارش مغزی است.
برای آشنایی بیشتر با مبانی مفهومی و نظری ایده و نیز چگونگی طراحی یک ایده، خوب است که با تفکر انتقادی و تفکر خلاق بیشتر آشنا شویم.
چگونه می توانیم یک ایده طراحی کنیم؟
به عنوان مثال، ما در کلان شهر تهران با مسائل مختلفی روبرو هستیم. محیط زیست، ترافیک، خدمات شهری و مسائلی از این قبیل. حالا می خواهیم که ایده ای را در یکی از این حوزه ها طراحی کنیم.
با در نظر گرفتن آنچه که در مورد شهر تهران و آن حوزه خاص می دانیم و با رعایت آنچه در مورد تفکر انتقادی و خلاق می دانیم، به عنوان مثال می خواهیم در مورد مسائل زیست محیطی، ایده ای را طراحی کنیم. برای این کار سعی می کنیم که این مراحل کلی را طی نمائیم:
- اطلاعات لازم در مورد وضعیت آن حوزه را جمع آوری کنیم.
- اطلاعات مان را دسته بندی کنیم.
- تحلیلی در مورد آن اطلاعات ارائه کنیم.
- سعی کنیم که این اطلاعات و تحلیل ها را به گونه تازه و نوآورانه یا جدیدی ببینیم. طوری که قبلا کمتر به این شکل تحلیل شده باشد.
- انتخاب های موجود شهر برای مدیریت این مساله را در نظر بگیریم.
- فرضیه ها و حدس هایی را در مورد راه حل های احتمالی و مناسب آن مساله در نظر بگیریم.
http://idehpardaz.blogfa.com/post-39.aspx
گاه پا در کفش بزرگان شعر و ادب نمودن را لذتی در خور است ...
این شعر را در وبلاگ دوستی خواندم و لذت بردم ...
شاید نام کار من را بشود نوعی طبع آزمایی و در بد بینانه ترین حالت
سرقت ادبی گذاشت ...
البته حقیر چون این شعر را در کنار شعر اصلی قرار داده ام و ادعایی
مبنی بر اینکه از خودم بوده ندارم پس شاید از این
اتهام مبری باشم ...
به هر حال ضمن احترام به جناب نظری آن را تقدیم می کنم :
از سخن چینان شنیدم آشنایت نیستم
خاطراتت را بیاور تا بگویم کیستم
سیلی هم صحبتی از موج خوردن سخت نیست
صخره ام هر قدر بی مهری کنی می ایستم
تا نگویی اشک های شمع ازکم طاقتی است
در خودم آتش به پا کردم ولی نگریستم
چون شکست آینه، حیرت صد برابر می شود
بی سبب خود را شکستم تا بیننم کیستم
زندگی در برزخ وصل و جدایی ساده نیست
کاش قدری پیش از این یا بعد از آن می زیستم
فاضل نظری
..........................................................
از سخن دانان شنیدم آشنایم نیستی
خاطراتت را بیاور تا بگویم کیستی
همنشین مرگ بودن در خور امواج نیست
سر بسر با صخرها بگذار اگر می ایستی
میشوم چون شعله ای آوار بر افکار شمع
اشک او را دیدی و بر حال من بگریستی
چون نگاه آینه با نور آسان می شود
تابش نوری شدم تا خود ببینی کیستی
زندگی در چشم عبرت بین به جز یکبار نیست
کاش عشقی بود و با آن جاودان میزیستی
صهبانا
این شعر را در وبلاگ دوستی خواندم و لذت بردم ...
شاید نام کار من را بشود نوعی طبع آزمایی و در بد بینانه ترین حالت
سرقت ادبی گذاشت ...
البته حقیر چون این شعر را در کنار شعر اصلی قرار داده ام و ادعایی
مبنی بر اینکه از خودم بوده ندارم پس شاید از این
اتهام مبری باشم ...
به هر حال ضمن احترام به جناب نظری آن را تقدیم می کنم :
از سخن چینان شنیدم آشنایت نیستم
خاطراتت را بیاور تا بگویم کیستم
سیلی هم صحبتی از موج خوردن سخت نیست
صخره ام هر قدر بی مهری کنی می ایستم
تا نگویی اشک های شمع ازکم طاقتی است
در خودم آتش به پا کردم ولی نگریستم
چون شکست آینه، حیرت صد برابر می شود
بی سبب خود را شکستم تا بیننم کیستم
زندگی در برزخ وصل و جدایی ساده نیست
کاش قدری پیش از این یا بعد از آن می زیستم
فاضل نظری
..........................................................
از سخن دانان شنیدم آشنایم نیستی
خاطراتت را بیاور تا بگویم کیستی
همنشین مرگ بودن در خور امواج نیست
سر بسر با صخرها بگذار اگر می ایستی
میشوم چون شعله ای آوار بر افکار شمع
اشک او را دیدی و بر حال من بگریستی
چون نگاه آینه با نور آسان می شود
تابش نوری شدم تا خود ببینی کیستی
زندگی در چشم عبرت بین به جز یکبار نیست
کاش عشقی بود و با آن جاودان میزیستی
صهبانا
